Każda inwestycja nieodzownie wiąże się z ryzykiem, które powoduje, że może ona zarówno przynieść zysk, jak i stratę. Jak zatem minimalizować ryzyko w inwestowaniu? Jakie są rodzaje ryzyka inwestycyjnego? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Czym jest ryzyko inwestycyjne?
Chcąc przedstawić sposoby ograniczania ryzyka inwestycyjnego warto wyjaśnić najpierw to, czym ono w ogóle jest. Jest to istotne, ponieważ jak wspomniano we wstępie ryzyko inwestycyjne jest nieodzownym elementem każdej inwestycji. Należy zatem wiedzieć, że pojęcie ryzyka inwestycyjnego odnosi się do sytuacji, w której rzeczywista stopa zwrotu z inwestycji będzie różniła się od oczekiwanej, co może przyczynić się do poniesienia straty. Istotne jest także to, że ryzyko inwestycyjne może mieć wiele różnych przyczyn, a podłożem może być między innymi zmienność rynku, decyzje polityczne, czy niespodziewane wydarzenia, których przykładem może być chociażby niedawna pandemia COVID-19. Warto pamiętać także o tym, że ryzyko inwestycyjne występuje przy każdej inwestycji, jednak jego poziom może zdecydowanie się różnić. W efekcie wyróżnić można zarówno bezpieczne sposoby inwestowania (np. obligacje), jak i te bardziej ryzykowne inwestycje (np. zakup kryptowalut). W tym ostatnim przypadku wysoki poziom ryzyka potwierdza duża zmienność kursu poszczególnych kryptowalut, co można śledzić w oparciu o zmiany ceny Bitcoina pod hasłem: BTC USD.
Rodzaje ryzyka inwestycyjnego
Inwestorzy powinni nie tylko pamiętać o istnieniu ryzyka inwestycyjnego, ale zdawać sobie również sprawę z faktu, że w praktyce występują jego różne rodzaje. Klasyfikacja powstała w tym przypadku na podstawie źródła ryzyka inwestycyjnego i pozwala wyróżnić:
- ryzyko rynkowe, które wynika z czynników zewnętrznych, np. zmian zachodzących w gospodarce rynkowej;
- ryzyko niesystematyczne, czyli specyficzne dla danej firmy bądź branży. Przykładem mogą być gorsze od oczekiwań wyniki finansowe w danym okresie, czy zmiana kadry zarządzającej;
- ryzyko niewypłacalności (kredytowe), które polega na niewypłacalności emitenta papierów dłużnych;
- ryzyko stóp procentowych, ponieważ ich zmiana może bezpośrednio wpłynąć na opłacalność danej inwestycji;
- ryzyko walutowe (kursowe), które dotyczy inwestycji w obcych walutach i może przyczynić się do zwiększenia bądź zmniejszenia stopy zwrotu po przewalutowaniu;
- ryzyko płynności, które odnosi się do możliwości szybkiej sprzedaży konkretnych aktywów;
- ryzyko inflacyjne, które wynika ze spadku siły nabywczej pieniądza w czasie;
- ryzyko operacyjne, które związane jest z bieżącym działaniem firmy bądź zewnętrznymi zdarzeniami, które mogą je zakłócić, np. wyłudzeniem pieniędzy;
- ryzyko polityczne i prawne, które wynika z możliwych zmian w regulacjach, czy podejmowania niekorzystnych decyzji politycznych;
- ryzyko reinwestycji, które odnosi się do możliwości ponownego ulokowania pieniędzy na równie atrakcyjnych warunkach;
- ryzyko rynku pracy, które jest uzależnione od jego stabilności, np. pod względem kosztów pracy;
- ryzyko środowiskowe i społeczne, które odnosi się między innymi do kwestii etycznych i wpływa zarówno na rentowność, jak i wizerunek firm.
Ocena ryzyka inwestycyjnego
Od czego zależy skuteczność inwestycji? Przede wszystkim od umiejętnego ograniczania ryzyka inwestycyjnego, co wymaga jego wcześniejszej oceny. Szacowanie ryzyka wymaga przeprowadzenia odpowiednich analiz, które pozwolą nie tylko je zidentyfikować, ale również ocenić. W związku z tym należy mieć świadomość tego, że w praktyce nie istnieje inwestycja, która w żadnym stopniu nie wiązałaby się z ryzykiem. Jego poziom uzależniony jest natomiast od rodzaju aktywów, które kupuje inwestor, w związku z czym szacując ryzyko pod uwagę należy wziąć różne kwestie. Wynika to przede wszystkim ze specyfiki danej inwestycji, o czym można przeczytać w artykule dostępnym pod linkiem: https://www.kontomaniak.pl/poradniki/ryzyko-inwestycyjne.
Jak zminimalizować ryzyko inwestycyjne?
Jak wspomniano w poprzednim akapicie skuteczność inwestycji zależy przede wszystkim od umiejętnego minimalizowania ryzyka inwestycyjnego. W jaki sposób je zatem ograniczyć? Podstawą jest oczywiście prawidłowa identyfikacja ryzyka oraz jego zrozumienie. W minimalizowaniu ryzyka inwestycyjnego pomocne jest także stosowanie kilku praktyk, a mianowicie:
- dywersyfikacji portfela, która polega na inwestowaniu w różne klasy aktywów. W efekcie stratę na jednej inwestycji może zbilansować zysk odniesiony na innej transakcji;
- rozumienia tego, w co inwestujemy. Znajomość mechanizmu działania poszczególnych inwestycji jest kluczowa i pozwala zrozumieć także związane z nimi ryzyko;
- unikania inwestycji, które są reklamowane jako okazje na spektakularne zyski. Im wyższe potencjalne zyski, tym wyższe z reguły ryzyko inwestycyjne;
- ograniczanie strat, czyli ustawienie stop-losów polegających na wyjściu z inwestycji przy określonych poziomach;
- unikanie emocji, które nie są dobrym doradcą w trakcie inwestowania;
- inwestowanie stopniowe, które pozwala uśrednić ceny kupowanych aktywów. Z reguły zmieniają się one w czasie, a określenie idealnego momentu dokonania zakupu jest bardzo trudne;
- rozwój wiedzy na temat finansów i inwestowania, ponieważ jest ona kluczowa jeśli chodzi o podejmowanie trafnych decyzji;
- umiejętne zarządzanie budżetem inwestycyjnym, które pozwala odpowiednio go chronić;
- regularne analizy własnego portfela oraz dokonywanie niezbędnych korekt, co ma na celu dopasowanie do aktualnej sytuacji na zmieniającym się rynku.
Podsumowując należy stwierdzić, że istnieje wiele różnych sposobów ograniczania ryzyka inwestycyjnego. W praktyce należy stosować je jednocześnie, a kluczowa w tym przypadku jest nie tylko umiejętność identyfikacji i oceny ryzyka, ale także ostrożność wynikająca ze zdrowego rozsądku oraz odsunięcia na bok emocji. Powszechnie wiadomo bowiem, że nie są one dobrym doradcą, a kierowanie się emocjami może być fatalne w skutkach.