Syfilis – Objawy i leczenie chorób przenoszonych drogą płciową

Syfilis wywołuje mała, spiralna bakteria zwana krętkiem. Możesz zarazić się syfilisem przez kontakty seksualne lub kontakt ze skórą osoby, która jest w zakaźnej fazie choroby (pierwotnej, wtórnej lub na początku uśpionej), gdy widoczne są objawy (patrz poniżej). Kobieta w ciąży chora na syfilis może zarazić nienarodzone dziecko, niezależnie od tego, czy ma objawy.
Syfilis przenosi się przez otwarte pęcherze lub wysypkę na dowolnej części ciała, zawierające bakterie, które przenikają przez błony śluzowe genitaliów, jamy ustnej i odbytu. Mogą przedostać się do organizmu także przez skaleczoną skórę na innych częściach ciała, ale choroba zwykle przenosi się przez kontakty seksualne.

Objawy

Po przeniknięciu bakterii do organizmu, mogą wystąpić cztery fazy choroby, w zależności od tego, czy zarażona osoba podda się leczeniu. Jednakże przez długi czas mogą nie wystąpić żadne objawy.

Faza pierwotna

Pierwszą oznaką jest zwykle bezbolesny wrzód zwany szankrem, który może wyglądać jak pryszcz, pęcherz lub owrzodzenie i pojawia się od 9 do 90 dni po przeniknięciu bakterii do organizmu. Pojawia się zazwyczaj na genitaliach lub w pobliżu miejsca, przez które bakterie przedostały się do organizmu, czyli na czubkach palców, wargach, piersiach, odbycie lub ustach. Czasem wrzód wcale się nie pojawia, albo jest ukryty wewnątrz pochwy lub w fałdach warg sromowych, przez co wydaje się, że nie ma objawów chorobowych. Zaledwie 10 % kobiet, u których występują wrzody, zauważa je. Jeżeli regularnie badasz się za pomocą wziernika, istnieje większe prawdopodobieństwo, że zauważysz wrzód, gdy się pojawi. W fazie pierwotnej, wrzód jest bardzo zakaźny.eczne tylko wtedy, gdy zakrywają owrzodzenie. Niezależnie od tego, czy poddasz się leczeniu, wrzód zagoi się po upływie od jednego do pięciu tygodni, ale bakterie pozostaną w organizmie, będą się mnożyć i rozprzestrzeniać.

Faza wtórna

Kolejna faza choroby występuje od tygodnia do sześciu miesięcy później. Do tego czasu bakterie zdążyły już rozprzestrzenić się w całym organizmie. Ta faza trwa zwykle od kilku tygodni do kilku miesięcy, ale objawy mogą pojawiać się i ustępować przez kilka lat. Do objawów należy wysypka (na całym ciele, lub tylko na wierzchach dłoni i spodzie stóp), wrzód w jamie ustnej lub objawy podobne do grypy. Mogą wypadać ci włosy, możesz także zauważyć obrzmienie w okolicy genitaliów i odbytu. W fazie wtórnej syfilis przenosi się przez śluzówkę lub kłykciny, obrzmienia, które przypominają opryszczkę genitalną.

Faza uśpiona(utajenia!)

Podczas tej fazy, która może trwać od 10 do 20 lat, nie ma żadnych zewnętrznych objawów. Bakterie przedostają się jednak do narządów wewnętrznych, łącznie z sercem i mózgiem. Choroba nie jest zakaźna podczas pierwszych kilku lat fazy uśpionej, gdy nie występują objawy fazy wtórnej.

Faza końcowa

W tej fazie dają się odczuć poważne skutki fazy uśpionej. W zależności od tego, jakie narządy zostały zaatakowane przez bakterie, u zarażonej osoby może wystąpić poważna choroba serca, wyniszczenie organizmu, utrata wzroku i/lub upośledzenie umysłowe. Przy obecnych metodach diagnozowania i leczenia syfilisu, nikt nie powinien osiągnąć tej fazy. Syfilis w tej fazie nie jest zakaźny.

Objawy u mężczyzn

Objawy występujące u mężczyzn są podobne do objawów u kobiet. Mężczyźni jednakże częściej od kobiet zauważają wrzód i częściej udają się do lekarza w pierwszej fazie choroby. Wrzód najczęściej pojawia się na penisie i mosznie. Może być schowany w fałdach napletka, pod moszną lub w miejscu, gdzie penis styka się z resztą ciała. W fazie pierwotnej, u mężczyzn częściej niż u kobiet, występują powiększone węzły chłonne w okolicach krocza.

Diagnoza i leczenie

Syfilis jest wykrywalny i uleczalny w każdej fazie. Bywa mylony z kilkoma innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym wrzodem wenerycznym, opryszczką i ziarnicą weneryczną pachwin (LGV).
We wczesnej fazie pierwotnej lekarz zwraca uwagę na takie objawy, jak powiększone węzły chłonne w okolicach krocza i bada pod mikroskopem wydzielinę z wrzodu, o ile się pojawił (badanie w ciemnym polu mikroskopu). Nie nakładaj na wrzód żadnego leku, kremu ani maści, dopóki nie zbada go lekarz, ponieważ bakterie syfilisu na powierzchni mogą zostać zniszczone, przez co test będzie niedokładny. Przeciwciała przeciw krętkom są wykrywalne w krwiobiegu od tygodnia do dwóch po pojawieniu się wrzodu. Do postawienia diagnozy używa się dwóch testów krwi. Pierwszy z nich to badanie zwane VDRL lub RPR. Drugi (FTA-ABS lub MHA-TP) jest potwierdzeniem wyników pierwszego. Jeżeli sądzisz, że miałaś kontakt z syfilisem, powinnaś poddać się leczeniu profilaktycznemu (zapobiegawczemu) zaleconemu przez lekarza. Okres inkubacyjny syfilisu może trwać do 90 dni, dlatego jeśli wynik pierwszego testu podstawowego jest negatywny, test należy powtarzać co miesiąc, czterokrotnie, jeżeli nie jesteś w trakcie leczenia. Jeżeli masz więcej niż jednego partnera seksualnego, lub jeśli twój partner uprawia seks z kilkoma osobami, poproś o test na syfilis podczas zwykłych wizyt kontrolnych.
Syfilis leczy się zastrzykami penicyliny lub innymi antybiotykami, takimi jak doksycyklina lub tetracyklina w tabletkach dla osób uczulonych na penicylinę. Ze względu na to, że u niektórych osób występują nawroty choroby oraz że popełnia się błędy, powinnaś poddać się co najmniej dwóm badaniom krwi po zakończeniu leczenia, aby mieć pewność, że zostałaś wyleczona. W zależności od stopnia zaawansowania choroby, badania należy przeprowadzić trzy do sześciu miesięcy i rok później. Syfilis w trzech pierwszych fazach jest całkowicie uleczalny i nie pozostawia trwałych skutków, a w fazie końcowej można zatrzymać szkodliwe działanie choroby.

Syfilis a ciąża

Kobieta w ciąży chora na syfilis może przekazać bakterie płodowi, zwłaszcza podczas pierwszych kilku lat choroby. Bakterie atakują płód tak samo jak dorosły organizm, a dziecko może urodzić się martwe, bądź z poważnymi deformacjami lub uszkodzeniami tkanek. Matka powinna jak najszybciej poddać się leczeniu. Jeżeli zrobi to do 16 tygodnia ciąży, choroba nie uszkodzi płodu. (Nawet jeśli dziecko zarazi się syfilisem, penicylina zatrzyma rozwój choroby, choć nie usunie szkód już wyrządzonych.) Każda kobieta w ciąży powinna poddać się badaniom krwi na syfilis, jak tylko stwierdzi, że jest w ciąży, przed porodem oraz jeśli podejrzewa, że miała kontakt z chorobą. Jeżeli jest chora, powinna poddać się leczeniu zanim zarazi płód.